Lessons - Click on lesson title to enter lesson

Udyota 1 – उद्योतः १

पाठः ०१ – पीठिका , मङ्गलश्लोकः

पाठः ०२ – ध्वनिविषयाः विप्रतिपत्तयः

पाठः ०३ — अनुबन्धचतुष्टयम् , ध्वनिसिद्धान्तभूमिका , वाच्यात् विभिन्नः प्रतीयमानार्थः – वाच्ये विधिरूपे प्रतिषेधरूपः प्रतीयमानः , वाच्ये प्रतिषेधरूपे विधिरूपः प्रतीयमानः , वाच्ये विधिरूपे अनुभयरूपः प्रतीयमानः

पाठः ०४ — वाच्यात् विभिन्नः प्रतीयमानार्थः – वाच्ये प्रतिषेधे अनुभयरूपः प्रतीयमानः , वाच्यात् विभन्नविषयत्वेन व्यवस्थापितः ; रसादिः वाच्यसामार्थ्याक्षिप्तः , रसादीनां स्वशब्दशब्दनिवेतत्वाभावः

पाठः ०५ — इतिहासमुखेन काव्यात्मत्वम् , कवीनां प्रतिभा , प्रतीयमानस्य सद्भावः प्राधान्यञ्च , वाच्यवाचकविषये कवेर्यत्नः , व्यङ्ग्यार्थस्यैव प्राधान्यम्

पाठः ०६ — व्यङ्ग्यार्थस्यैव प्राधान्यम् , ध्वनिस्वरूपम् , ध्वन्यभाववादिनां मतस्य निरासः

पाठः ०७ — अलङ्कारेषु ध्वनेरन्तर्भावस्य निरासः — समासोक्तिः , आक्षेपः , दीपकम् , अपह्नुतिः , अनुक्तनिमित्ता विशेषोक्तिः

पाठः ०८ — अलङ्कारेषु ध्वनेरन्तर्भावस्य निरासः — पर्यायोक्तम् , सङ्करः

पाठः ०९ — अलङ्कारेषु ध्वनेरन्तर्भावस्य निरासः — अप्रस्तुतप्रशंसा

पाठः १० — अभाववादिमतनिरासस्य सङ्क्षेपः , ध्वनिप्रभेदयोः उदाहरणे , भक्तिध्वन्योः स्वरूपभेदः , लक्षणायां ध्वन्यन्तर्भावे अतिव्याप्तिः

पाठः ११ — लक्षणायां ध्वन्यन्तर्भावे अतिव्याप्तिः — पञ्च उदाहरणानि , उक्तोदाहरणेषु ध्वन्यभावः , लक्षणाध्वनिव्यापारयोः भेदः , अलक्षणीतावादिमतनिरासः

Udyota 2 – उद्योतः २

पाठः ०१ — अर्थान्तरसङ्क्रमितम् , अत्यन्ततिरस्कृतम् , रसवदलङ्कारस्य लक्षणम्

पाठः ०२ — शुद्धः रसवदलङ्कारः , सङ्कीर्णः रसवदलङ्कारः , चेतनाचेतनविषये रसवदलङ्कारः

पाठः ०३ — अचेतनवर्णनस्य उदाहरणानि , गुणालङ्काराणां स्वरूपम् , माधुर्यस्य आधारः

पाठः ०४ — गुणानां कार्यभूताः दशाः , माधुर्यस्य आधारः , ओजसः आधारः , प्रसादस्य स्वरूपम्

पाठः ०५ — दोषाणां नित्यानित्यत्वम् , अलक्ष्यक्रमव्यङ्ग्यस्य भेदाः , शृङ्गारस्य भेदप्रभेदाः , शृङ्गारे शब्दालङ्काराणां स्थानम्

पाठः ०६ — शृङ्गारे यमकस्य स्थानम् , अपृथग्यत्ननिर्वर्त्यः अलङ्कारः , अर्थालङ्काराणां शृङ्गारव्यञ्जकत्वम् , अलङ्कारवर्गस्य अङ्गत्वसाधनम्

पाठः ०७ — अलङ्कारवर्गस्य अङ्गत्वसाधनम् — रसपरत्वे विवक्षा , काले ग्रहणम्

पाठः ०८ — अलङ्कारवर्गस्य अङ्गत्वसाधनम् — काले त्यागः , रक्तस्त्वमिति श्लोके सङ्करः उत संसृष्टिः , श्लेषोपमां विनापि व्यतिरेकः

पाठः ०९ — अलङ्कारवर्गस्य अङ्गत्वसाधनम् (नातिनिर्वहणम् , निर्वहणेऽपि प्रत्यवेक्षणम् , सङ्क्षेपः) , शब्दशक्त्युद्भवध्वनेः स्वरूपम्

पाठः १० — शब्दशक्त्युद्भवध्वनेः स्वरूपम् , श्लेषस्य उदाहरणम् , विरोधाभासस्य वाच्यत्वे श्लेषः , व्यतिरेकस्य वाच्यत्वे श्लेषः

पाठः ११ — रूपकस्य वाच्यत्वे श्लेषः, वक्रोक्तौ श्लेषः एव, शब्दशक्तिमूलध्वनेः उदाहरणानि

पाठः १२ — शब्दशक्तिमूला उपमाध्वनिः , शब्दशक्तिमूला विरोधध्वनिः , शब्दशक्तिमूला व्यतिरेकध्वनिः

पाठः १३ — अर्थशक्त्युद्भवः , अर्थशक्त्युद्भव-असंलक्ष्यक्रमयोः भेदः

पाठः १४ — ध्वनि-अलङ्कारयोः भेदः , अर्थशक्त्युद्भवस्य व्यञ्जकभेदाः – कविप्रौढोक्तिः , कविनिबद्धवक्तृप्रौढोक्तिः , स्वतःसम्भवी

पाठः १५ — अर्थशक्त्युद्भे अलङ्कारध्वनिः – रूपकध्वनिः

पाठः १६ — अर्थशक्त्युद्भवे अलङ्कारध्वनिः – उपमा , आक्षेपः , अर्थान्तरन्यासः

पाठः १७ — अर्थशक्त्युद्भवे अलङ्कारध्वनिः – व्यतिरेकः , उत्प्रेक्षा , श्लेषः , यथासङ्ख्यम्

पाठः १८ — अर्थशक्त्युद्भवे अलङ्कारध्वनिः – व्यतिरेकः , उत्प्रेक्षा , श्लेषः , यथासङ्ख्यम्

Udyota 4 – उद्योतः ४

पाठः ०१ — कविप्रतिभायाः आनन्त्यम् , तिरस्कृतवाच्यस्य अपूर्वत्वम् , अर्थान्तरसङ्क्रमितस्य अपूर्वत्वम्

पाठः ०२ — असंलक्ष्यक्रमस्य अपूर्वत्वम् , रसाश्रयात् काव्यस्य आनन्त्यम्

पाठः ०३ — व्यङ्ग्यव्यञ्जकभावस्य मुख्यत्वम् , रामायणे अङ्गी रसः , महाभारते अङ्गी रसः

पाठः ०४ — महाभारते अङ्गी रसः

पाठः ०५ — रसस्य अनभिधेयत्वे शोभातिशयः , अद्भुतरसस्य नवत्वम् , शृङ्गारस्य नवत्वम्

पाठः ०६ — प्रतिभाप्राधान्यम् , अवस्थाभेदात् नवत्वम्

पाठः ०७ — अवस्थाभेदात् नवत्वम् , देशभेदात् नानात्वम् , कालभेदात् स्वालक्षण्यभेदाच्च नानात्वम्

पाठः ०८ — काव्यार्थानन्त्यस्य अस्वीकारमतम् , उक्तिवैचित्र्येणापि आनन्त्यम् , सङ्क्षेपः

पाठः ०९ — संवादः

पाठः १० — संवादः , उपसंहारः

ध्वन्यालोकः – प्रथमद्वितीयचतुर्थानाम् उद्द्योतानां विषयाः (English Lecture)

Related Courses

Free
Madhyama Vyayoga – A humorous One-Act Play of Bhasa
Webinar Course Starting Soon
Kavya
Dr. Shobha Vasuki
215
Free
Naishadhiyacharitam Sarga 01
Pre-Recorded Video Lectures in Tamil
Kavya
Ms. Visalakshi Sankaran
12
Free
Raghuvamsham – Sarga 03
Video Lectures in Samskrit
Kāvya
Vidhya Ramesh
15
Free
Yadavabhyudayam -Sarga 1
Video Lectures in Sanskrit
Kavya
Exam – Chittoor Level 3 (Vichakshana)
Vidhya Ramesh
14